Posadzki żywiczne na parkingach – dlaczego mostkowanie rys jest ważne?
Posadzki żywiczne na parkingach mają przede wszystkim za zadanie chronić elementy konstrukcyjne budynku przed zniszczeniem w wyniku obciążenia ruchem pojazdów oraz oddziaływania środowiska zewnętrznego. Wszelkie rysy i spękania podłoża betonowego stanowią wrota dla przecieków, które mogą przyczyniać się do korozji zbrojenia. Elastyczne powłoki na bazie żywic poliuretanowych, o wysokiej zdolności przekrywania pęknięć podłoża, stanowią ochronę powierzchniową betonu przed działaniem wody, soli odladzających, detergentów, paliw oraz innych substancji, które mogą występować na parkingu.
Posadzka to wierzchnia, użytkowa warstwa podłogi, w największym stopniu narażona na działanie czynników zewnętrznych oraz obciążeń użytkowych. Aby powłoki żywiczne zachowywały swoje funkcje ochronne w stosunku do podłoża, konieczne jest zachowanie ciągłości ich powierzchni. Są na to dwa sposoby – ograniczenie powstawania rys w podkładzie betonowym, np. poprzez zastosowanie specjalnych rozwiązań konstrukcyjnych albo zastosowanie na powierzchni posadzki powłok o wysokiej zdolności mostkowania rys w podłożu.
Zdolność mostkowania, inaczej przenoszenia lub przekrywania rys, oznacza, że powłoka pozostaje nieuszkodzona i zachowuje ciągłość w przypadku zarysowania podłoża pod powłoką. Są dwa rodzaje rys – statyczne i dynamiczne. Zarysowania statyczne to takie, w przypadku których rozwarcie rysy następuje w sposób ciągły, liniowy. Natomiast w przypadku rys dynamicznych rozwartość rysy zmienia się periodycznie.
Zwłaszcza w przypadku zewnętrznych parkingów otwartych, usytuowanych na ostatniej kondygnacji budynku, duży wpływ na powstawanie zarysowań mają warunki klimatyczne i panujące tam temperatury. Zimą, gdy są one najniższe, beton kurczy się, a latem, w upalne dni – rozszerza. Rysy w betonie powstają na skutek czasem nawet dość gwałtownych zmian statyki ostatniej, niezadaszonej płyty stropowej. Systemy posadzkowe powinny być tak dobrane przez projektanta, aby uwzględniały specyfikę obiektu oraz warunki obciążenia i użytkowania.
Zgodnie z normą PN-EN 1504-2 dotyczącą wyrobów i systemów do ochrony i napraw konstrukcji betonowych, której część 2. obejmuje systemy ochrony powierzchniowej betonu, zdolność systemów żywicznych do mostkowania rys należy badać zgodnie z procedurą opisaną w normie PN-EN 1062-7. Wyniki badania w postaci klas oznaczają, że w określonych dla danej klasy warunkach na powierzchni posadzki nie pojawiają się żadne uszkodzenia.
Metoda A wg normy PN-EN 1062-7 dotyczy badania rys statycznych i polega na rozciąganiu próbki ze stałą, określoną prędkością do momentu uszkodzenia powłoki. Wyniki badania podaje się w pięciu klasach od A1 do A5. Metoda B, która dotyczy badania rys dynamicznych, ma na celu sprawdzenie, jak powłoka reaguje na cykliczne rozwieranie rysy. W tym przypadku wynik jest opisywany przez klasy od B1 do B4.2, przy czym dla każdej z nich zdefiniowano określone warunki brzegowe, w tym m.in. zmianę rozwarcia rysy uzależnioną od obciążenia czy liczbę cykli. Przy porównywaniu właściwości różnych systemów posadzkowych należy zwracać uwagę na temperaturę, w jakiej przeprowadzono badanie oraz liczbę cykli, przy której powłoka nie uległa uszkodzeniu.
Spośród różnego rodzaju posadzek żywicznych, najwyższą zdolność przenoszenia rys wykazują systemy na bazie żywic poliuretanowych ze względu na ich dużą elastyczność. Dla przykładu, poliuretanowy system posadzkowy Deckshield ED o grubości 2 mm, przeznaczony do stosowania na zewnętrznych, otwartych parkingach, został zakwalifikowany do klasy A3 (w temperaturze -20oC), co oznacza zdolność do mostkowania zarysowań podłoża betonowego w granicach rozwartości od 0,5 do 1,25 mm. Tak duża elastyczność i wytrzymałość na rozrywanie pozwala dość cienkiej powłoce Deckshield ED na osiągnięcie właściwości posadzek o wiele większej grubości innych producentów.
Natomiast system Deckshield ID o grubości 1,5 mm, stosowany na kondygnacjach pośrednich i płytach dennych garaży podziemnych oraz naziemnych, wykazuje zdolność przekrywania zarysowań podłoża w klasie A2 (w temperaturze -20oC), czyli od 0,25 do 0,5 mm. W obu tych przypadkach powłoki przekrywają dopuszczalne normowo zarysowania podłoża betonowego wynikające ze spełnienia stanów granicznych użytkowania konstrukcji.
Główną zaletą elastycznych systemów parkingowych o dużej zdolności mostkowania rys jest zachowanie szczelności powłoki i przedłużenie żywotności konstrukcji w trakcie naturalnego starzenia się i pękania podłoża. Przy czym wyższa jakość (elastyczność) oferowanych produktów pozwala na wykonywanie systemów o mniejszej grubości, co prowadzi do redukcji kosztów realizacji parkingu.
